Present Perfect Continuous

ZASTOSOWANIE

Kiedy używa się czasu Present Perfect Continuous? Podobnie jak Present Perfect, czas Present Perfect Continuous to czas łączący przeszłość z teraźniejszością. Między tymi dwoma czasami istnieją jednak niewielkie różnice ( → czytaj dalej). Present Perfect Continuous stosujemy do:

• opisu czynności, które rozpoczęły się w przeszłości i trwają nieprzerwanie do chwili obecnej:

They have been cleaning the apartment since they woke up. – Sprzątają mieszkanie, od kiedy się obudzili (nieprzerwanie).

• podkreślenia czynności niezakończonej opisanej w zdaniu. Kiedy jednak chcemy podkreślić w zdaniu skutek — używamy czasu Present Perfect:

I have been watching my favorite series. – Oglądam mój ulubiony serial (czynność niezakończona, nadal go oglądam).

Porównaj ze zdaniem w Present Perfect:

I have watched three episodes. – Obejrzałem/Obejrzałam trzy odcinki (zdanie to podkreśla skutek, rezultat czynności).

• wyrażenia czynności, która rozpoczęła się w przeszłości i zakończyła się dokładnie w chwili, w której mówimy:

I have been waiting for you for ages! – Wieki na ciebie czekałem/czekałam!

(Osoba, na którą czekano, najprawdopodobniej już się pojawiła i druga osoba właśnie przestała na nią czekać).

---

ZDANIA TWIERDZĄCE

Zdania twierdzące w czasie Present Perfect Continuous tworzymy poprzez użycie odmienionego czasownika posiłkowego to have, słowa been (czyli trzeciej formy czasownika to be : am/is/are – was/were – been) oraz czasownika z końcówką -ing.

Oto przykład zdania twierdzącego w czasie Present Perfect Continuous:

Podmiot	to have	been	Czasownik +ing	Reszta zdania	Polskie tłumaczenie
I	have	been	living	in Paris for a year.	Ja mieszkam w Paryżu od roku.
You					Ty mieszkasz w Paryżu od roku.
He	has*				On mieszka w Paryżu od roku.
She					Ona mieszka w Paryżu od roku.
It					Ono mieszka w Paryżu od roku.
We	have				My mieszkamy w Paryżu od roku.
You					Wy mieszkacie w Paryżu od roku.
They					Oni mieszkają w Paryżu od roku.

*Pamiętaj, że czasownik to have w trzeciej osobie liczby pojedynczej zmienia się on na has!

I have, you have, ale (!) he/she/it has.

* W czasie Present Perfect stosowane są także formy ściągniete czasownika to have:

• I have ➜   I’ve
• you have ➜   you’ve
• he has/she has/it has ➜  he’s/she’s/it’s
• we have ➜   we’ve
• they have ➜   they’ve

* Zauważ, że skrócona forma -‘s może pochodzić zarówno od słów: is, jak i has, czyli form czasowników to be oraz to have w trzeciej osobie liczby pojedynczej.

• he’s (has) been watching (On oglądał).
• he’s (is) watching (On ogląda).

---

ZAPRZECZENIE

Zdanie przeczące w czasie Present Perfect tworzymy poprzez wstawienie słówka not po czasowniku posiłkowym to have.

Zdania przeczące tworzy się więc w następujący sposób:

Podmiot	to have	Przeczenie	been	Czasownik +ing	Reszta zdania	Polskie znaczenie
I	have	not	been	painting	much lately	Ostatnio nie maluję dużo.
You						Ostatnio nie malujesz dużo.
He	has					Ostatnio nie maluje dużo.
She						Ostatnio nie maluje dużo.
It						Ostatnio nie maluje dużo.
We	have					Ostatnio nie malujemy dużo.
You						Ostatnio nie malujecie dużo.
They						Ostatnio nie malują dużo.

• She hasn’t (has + not = hasn’t) been watching TV for 10 years.

Ona nie ogląda telewizji od dziesięciu lat.

• We haven’t (have + not = haven’t) been eating sweets this year.

W tym roku nie jadłem słodyczy.

• Lately, I haven’t been going out with my friends.

Ostatnio nie wychodzę z moimi znajomymi.

---

PYTANIA

Pytania w czasie Present Perfect tworzymy przez inwersję, czyli zmianę szyku. Zdanie pytające rozpoczyna się odmienioną formą czasownika to have.

She has been taking care of her baby. ➜  Has she been taking care of her baby?

You have been watching the show.  ➜  Have you been watching the show?

They have been enjoying the holiday. ➜  Have they been enjoying the holiday?

Jeśli w zdaniu pytającym w czasie Present Perfect Continuous chcesz użyć zaimka pytającego, takiego jak na przykład how long (jak długo?), konstrukcja takiego zdania będzie wyglądała następująco:

Zaimek	to have	Podmiot	been	Czasownik +ing	Polskie tłumaczenie
How long	have	I	been	working here?	Jak długo ja tu pracuję?
		you			Jak długo ty tu pracujesz?
	has	he			Jak długo on tu pracuje?
		she			Jak długo ona tu pracuje?
		it			Jak długo ono tu pracuje?
	have	we			Jak długo my tu pracujemy?
		you			Jak długo wy tu pracujecie?
		they			Jak długo oni tu pracują?

W ten sam sposób tworzymy pytania, używając innych zaimków pytających, jak np. where (gdzie?), how (jak?), why (dlaczego?), how much (ile?) itd.

PYTANIA ZAMKNIĘTE

Pytanie zamknięte to pytanie, na które można odpowiedzieć tak, lub nie. W czasie Present Perfect Continuous takie pytania tworzone są w następujący sposób:

Yes, + OSOBA + have*

No, + OSOBA + have* not

(*w odmienionej formie)

Have you been going to this school for a long time?  Yes, I have. / No, I haven’t.

Od dawna chodzisz do tej szkoły?  Tak, uczę się. / Nie, nie uczę się.

Has she been calling you the whole day? Yes, she has. / No, she hasn’t.

Wydzwaniała do ciebie cały dzień? Tak, wydzwaniała. / Nie, nie wydzwaniała.

---

OKREŚLENIA CZASOWE

• since – od + określony moment w przeszłości (np. od marca – since March)

I’ve been studying German since May. (Uczę się niemieckiego od maja)

• for – od + okres (np. przez 2 lata – for two years)

We have been dating for 4 years. (Jesteśmy razem od 4 lat.)

---

PRZYKŁADY

---

Gotowy do nauki innych czasów?

Czasy teraźniejsze	Czasy przeszłe	Czasy przyszłe
Present SimplePresent ContinuousPorównanie czasów Present Simple i Present ContinuousPresent Perfect	Past SimplePast ContinuousPast PerfectPast Perfect Continuous	Future SimpleFuture ContinuousFuture PerfectFuture Perfect Continuous