Poprawna wymowa i zapis and w angielskim
Wymowa angielskiego and jest bardziej skomplikowana, niż by to się mogło na początku wydawać. And możemy przeczytać i zapisać po angielsku na kilka różnych sposobów. Tutaj dowiesz się jak poprawnie wymówić to słowo w zależności od sytuacji i kontekstu.
Poprawna wymowa and
W szkole pewnie nauczyłeś się, że and po angielsku wymawiamy jako [end]. Niestety nie jest to do końca prawdą, istnieje przecież różnica między angielskim end (koniec) i and (i).
- end wymawiamy jako [end] – to angielskie e brzmi tak samo jak polskie e w wyrazie wieś.
- and — wymowa tego słowa jest trochę trudniejsza, ponieważ dźwięk zapisywany w międzynarodowym alfabecie fonetycznym jako [æ] zupełnie nie istnieje w języku polskim. [æ] – to krótki dźwięk pomiędzy polskim a i e, wymawiamy go otwierając usta jak do wymowy polskiego [a] i próbujemy powiedzieć [e]. Spróbuj wypowiedzieć ten dźwięk kilka razy i następnie powiedz and [ænd].
And wymawiamy poprawnie jako [ænd], ale tylko w „formie silnej” (ang. strong form). Czym są silne i słabe formy angielskich wyrazów?
Czym są słabe i silne formy?
- Silną formę słowa używamy, gdy chcemy podkreślić ważne słowo w zdaniu. Takie słowo zostanie wypowiedziane wyraźnie.
- Słabą formę słowa stosujemy, gdy dane słowo nie ma większego znaczenia w zdaniu i jego wymowa zostaje skrócona, samogłoska zawarta w tym słowie zazwyczaj zmieni się w schwa [ə] – najbardziej zrelaksowany dźwięk w angielskim, który brzmi jak krótkie polskie e wymawiane z rozluźnionym językiem.
Silne i słabe formy and
Wyraz and może występować w obu wyżej opisanych formach formach.
W formie silnej wypowiadamy go jako [ænd]. And wymawiamy w ten sposób, jeżeli chcemy podkreślić je w zdaniu. Spójrz na poniższy przykład.
- Is it only you?
- No, I told you already. It’s me AND Micheal.
Jak widać w tym dialogu, druga osoba chce podkreślić, że nie jest tam sama, tylko Z Michaelem. Dlatego słowo and wypowie głośniej, używając jego silnej formy [ænd].
Ale jeśli and jest użyte w zdaniu tak po prostu i nie jest podkreślone, to nie wypowiemy go aż tak wyraźnie. Zmieni się na [ənd], [ən] albo nawet na zwykłe [n] – w zależności jak szybko i nieformalnie chcesz je wypowiedzieć. Na pewno już się z taką wymową spotkałeś/aś, ale może nie zwróciłeś na nią uwagi.
Tak jak wspomniałem wcześniej, w tym przypadku silna samogłoska [æ] zmieni się w zrelaksowane schwa [ə]. Tak dzieje się prawie ze wszystkimi angielskimi samogłoskami, które wymawiane są w formie słabej.
Spójrz na poniższe przykłady:
- bread and butter — jeśli chcemy podkreślić słowo and w tym wyrażenu, powiedzielibyśmy [bred ænd bʌtər], zazwyczaj jednak mówiąc szybko, większość native speakerów powiedziałaby po prostu [bredən bʌtər] albo nawet [bredn bʌtər].
- slowly and carefully – [ˈsloʊliən kerfəli]
- coffee and sugar – [ˈkɔːfiən ʃʊɡər]
Różne zapisy słowa and (’n i &) i jak je stosować
Słowo and oprócz swojego normalnego zapisu jako and posiada jeszcze dwie, dość nieformalne formy: ’n i &.
Ponieważ and często w mowie redukowane jest do dźwięku [n], czasami zapisywane jest jako ’n albo 'n'. Apostrofy są używane w miejscu brakujących liter.
Oto kilka przykładów:
- Bits ’n Pieces
- fish ’n chips
- Odds ’n Ends
Innym, nieoficjalnym sposobem zapisu słowa and jest tak zwany ampersand (&). Nazwa ampersand pochodzi od wyrażenia: and per se and = symbol, który sam w sobie oznacza „and”. Potoczna polska nazwa tego znaku to „etka”, ponieważ znak & pochodzi od łacińskiego et, oznaczającego i, oraz . Apmersand używany jest w bardzo nieformalnym piśmie.

Symbol ampersand jest używany w niektórych nazwach i tytułach firm, ale nie tylko.
AT&T
- Barnes & Noble
- Procter & Gamble
- Abercrombie & Fitch
Możesz także użyć symbolu ampersand podczas adresowania listów do par ludzi.
- Mr. & Mrs. Johnson (Pan i Pani Johnson)
- John & Sally Smith